Η περιουσία της Ελλαδικής εκκλησίας, το πώς αυτή αποκτήθηκε αλλά και το πώς ολοένα και αυξάνεται, ήταν, είναι και θα είναι ένα από τα αγαπημένα θέματα μελέτης και έρευνας για κάθε δημοσιογράφο. Δεν είναι λίγες οι φορές που το συγκεκριμένο θέμα αναδείχτηκε και έγινε αντικείμενο συζήτησης και έρευνας σε δεκάδες εκπομπές. Δεκάδες άρθρα και ρεπορτάζ δημοσιεύονται και ξαναδημοσιεύονται σε εφημερίδες και περιοδικά, πότε όμως δεν καταλήγουμε πουθενά και καμία ξεκάθαρη απάντηση δεν παίρνουμε. Με την πολύτιμη βοήθεια του καλού συναδέλφου Βασίλη Γραμμένου ψάξαμε λίγο παραπάνω τα της Εκκλησίας στην περιοχή της Βουλιαγμένης. Και ψάχνοντας μάθαμε ότι τρείς έλληνες εφοπλιστές θέλουν όσο τίποτε άλλο να εκμεταλευτούν την περιουσία αυτή δημιουργώντας την Ελληνική Ριβιέρα. Φιλόδοξο σχέδιο αλλά θα γίνουν όλα νομότυπα; Εδώ είμαστε και θα το δούμε…Τι λέει το ρεπορτάζ; …
Το ρεπορτάζ λέει ότι είναι τεράστιας αξίας η εκκλησιαστική περιουσία στην περιοχή των νοτίων προαστίων και πιο συγκεκριμένα σε όλη την έκταση της Βουλιαγμένης. Αφορμή για τη δική μου αναφορά στο θέμα υπήρξαν μαρτυρίες κατοίκων της περιοχής που κάνουν λόγο για εκατοντάδες στρέμματα που η εκκλησία επιθυμεί να αξιοποιήσει, παρόλο που από τον νόμο χαρακτηρίζονται ως… δασικές εκτάσεις. Σε αντίθεση βέβαια με τις εκτάσεις της εκκλησίας που από το 1926 απαλλοτριώθηκαν για να στεγαστούν οι άστεγοι γηγενείς ακτήμονες της Βάρης, και σήμερα οι αρμόδιες υπηρεσίες δεν μπορούν να συμφωνήσουν για το εάν οι περιοχές αυτές κηρύχθηκαν η όχι αναδασωτέες το 1934,πριν δηλαδή το 2ο παγκόσμιο πόλεμο. Το ενδιαφέρον μου κέντρισε επιπλέον η ιστορία ενός γέροντα, πρώην ηγουμένου της Βουλιαγμένης, ο οποίος είχε εκμυστηρευτεί σε κάτοικο της περιοχής τον τρόπο με τον οποίο η εκκλησία απέκτησε 200 στρέμματα δίπλα από τη λίμνη, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή του Καβουρίου.
Διαβάστε προσεκτικά τα λόγια του Ηγουμένου και θα καταλάβετε…
«Η Μονή Πετράκη έδρευε στο Κολωνάκι, σε ένα από τα πλέον αξιομνημόνευτα βυζαντινά κτίρια που αργότερα υποδέχθηκε και την Αρχιεπισκοπή. Ηγουμενία ασκούσε ο εκ Δημητσάνης Παρθένιος Πετράκης, ο οποίος ανέλαβε την αξιοποίηση και διευθέτηση του μοναστηριού στις αρχές του 19ου αιώνα.
Πίσω από τη Μονή υπήρχαν οικίσκοι όμοροι, κατά ειωθότα της εποχής ώστε μέσω της συστέγασης να προφυλάσσονται από τις Τουρκικές επιδρομές. Κάτοικοί τους ήταν δύο έφηβοι που γοητεύονταν από τις καμπανοκρουσίες. Ενόψει της ενηλικίωσής τους και προ του κινδύνου να επιτείνουν από τα Τουρκικά σώματα στρατού, προτίμησαν να εστερνιθούν το σχήμα παρά την απογοήτευση και τις αντιδράσεις των γονέων τους. Είναι οι μετέπειτα μοναχοί Αρσένιος και Τιμόθεος.
Κάποιον εξαιρετικά ζεστό Αύγουστο, ζήτησαν από τον πατέρα τού ενός που είχε μόνιππο (άμαξα πολυτελείας εκείνης της εποχής) να το δανειστούν ώστε να μεταβούν σε περιοχή που θα μπορούσαν να κολυμπήσουν. Με τις προμήθειές τους ακολούθησαν την οδό της Αγίας Φωτεινής, σημερινής Λεωφ. Βουλιαγμένης. Μετά το τέλος του ευγχάρακτου δρόμου και αφού πεζοπόρησαν επί μακρόν, συνάντησαν και κατάληξαν σε περιοχή με σχοίνα και αιωνόβια δένδρα, στο μονοπάτι πάνω από την Λίμνη, εκεί που σήμερα τοποθετείται το parking .Μαγεύτηκαν από τη θέα και απεφάσισαν να κατασκηνώσουν εκεί.
Περπάτησαν προς το μέρος της στέρνας και κατέληξαν στην όχθη της τότε λεγόμενης λίμνης με τα χέλια. Έδεσαν το άλογο σύθαμνα, καθώς δεν μπορούσε η καρότσα να ακολουθήσει την κατάβαση των βράχων και παρέμειναν στο σημείο αυτό για τρεις ημέρες για να κάνουν τα μπάνια τους.
Μετά την επιστροφή τους στο μοναστήρι αφηγήθηκαν στον Ηγούμενο τα γεγονότα και του πρότειναν να ανεγείρουν κατάλυμα υπό την κτήτορα μονή, ώστε εκ περιτροπής οι καλόγεροι να κάνουν τα μπάνια τους. Ο Ηγούμενος ενθουσιάστηκε και προώθησε την ιδέα, με αποτέλεσμα κοντά στη Λίμνη να κατασκευασθούν τρεις οικίσκοι των δέκα δωματίων ο καθένας (σύνολο 30) με την αρχιτεκτονική του κελιού (πόρτα παράθυρο).
Έτσι άρχισαν οι καλόγεροι να συχνάζουν εκ περιτροπής, καθώς στη μονή ανήκε και το μετόχι του Καρέα καθώς και εκείνο της Καισαριανής. Προϊόντος του χρόνου όλο και περισσότερο εξεδείλωναν ενδιαφέρον, με αποτέλεσμα να κατασκευασθούν δύο διώροφα (σήμερα εκεί βρίσκεται το κέντρο Αγνάντι) όπου κάτω φιλοξενούνταν οι Δεσποτάδες και επάνω οι Μητροπολίτες.
Ωστόσο η επιμηκυνόμενη παραμονή ήγειρε πρόβλημα σίτισης, έκτισαν τότε μαγειρείο εκεί που βρίσκεται σήμερα το εστιατόριο Λάμπρος, έφτιαξαν και τον φούρνο κοντά στη Λίμνη, τον οποίο εξεμίσθωσαν σε δύο Ρωσοπόντιους αδελφούς, οι οποίοι με την σειρά τους ανήγειραν ένα σπιτάκι για να στεγάσουν τις οικογένειές τους. Φυσικά το όλο έργο έπρεπε να συνοδεύεται και από μία εκκλησία, τον Άγιο Παντελεήμονα, ως Άγιο προστάτη των ιαματικών λουτρών. Μέσα στον περίβολο της εκκλησίας ανεγέρθηκε νέο διώροφο, όπου έμενε ο Αρχιεπίσκοπος και ο Ηγούμενος και πολλές φορές εφιλοξενείτο ο τότε Καθηγητής του Εκκλησιαστικού Δικαίου και σύμβουλος του τότε Βασιλέως Γεωργίου Β’, Δημ .Πετρακάκος.
Μετά την απελευθέρωση έξωθεν του περιβόλου, πολύ αργότερα εγκαταστάθηκε ο Α’ αστυνομικός σταθμός της Βουλ/νης, υπό την διοίκηση νωματάρχη με ένα γραφείο και ένα κρατητήριο. Οι υγειονομικές ανάγκες εξυπηρετήθηκαν από μία συστάδα τουαλέτες στο σημείο της σημερινής παιδικής χαράς προ του ξενοδοχείου, Vouliagmeni Suittes. Κοντά στη Λίμνη κατασκευάσθηκε δεύτερη συστάδα από τουαλέτες και ένα ιατρείο. Ακόμα κατασκευάσθηκε ξύλινη εξέδρα με πασσάλους στη μεσημβρινή όχθη που οδηγούσε σε μεμονωμένη τετράγωνη μπανιέρα, προς χρήση του Ηγουμένου και των Δεσποτάδων, παρόμοια προς εκείνη που υπήρχε στο θαλάσσιο χώρο του σημερινού εστιατορίου ΑΚΤΗ.
Το 1913, επί Δημαρχίας Εμ. Μπενάκη, κατασκευάσθηκε το τρίτο οίκημα όπου στεγάστηκε το μαγειρείο, το εστιατόριο και οι αποθήκες. Δυστυχώς κατά τον Α’ Παγκόσμιο πόλεμο εγκαταλείφθηκαν τα πάντα.
Το 1920 επισκέφθηκε το χώρο ο Μητροπολίτης Αθηνών, Μελέτιος Μεταξάκης, αργότερα Πατριάρχης Αλεξανδρείας και Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος αποφάσισε την ανέγερση Ορφανοτροφείου της Μητροπόλεως Αθηνών. Κατά την ολική επισκευή, το 1920 ήρθαν τα πρώτα είκοσι ορφανά. Υποστηρικτής του Ορφανοτροφείου υπήρξε και ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος. Το 1925 μετενομάσθηκε επίσημα σε Εκκλησιαστικό Ορφανοτροφείο Βουλιαγμένης. Το 1938 αναγέρθηκε και ο Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, πολιούχου του Ορφανοτροφείου.
Το 1941, οι Γερμανοί κατέλαβαν το κτίριο και διέταξαν την εκκένωσή του για να μείνουν οι ίδιοι και να εγκαταστήσουν την Ναυτική Διοίκησή τους. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και μετέπειτα Αντιβασιλεύς Δαμασκηνός, φρόντισε για την μεταφορά των παιδιών στο Αρχοντικό Σημαντήρα της λεγόμενης »Στέγης Πατρίδας».
Μετά την απομάκρυνση των Γερμανών, ο νομικός σύμβουλος της Εκκλησίας Χρ. Νεαμονιτάκης, ανέλαβε το ίδρυμα και χάρις σε αυτόν επέστρεψαν τα παιδιά στο Ορφανοτροφείο.
Σπουδαία επίσης μορφή του Ορφανοτροφείου υπήρξε η Μοναχή, Δωροθέα »Μητερούλα» η οποία για πάρα πολλά χρόνια προστάτευε και γαλούχησε τα ορφανά και τα άλλα παιδιά της Βουλιαγμένης, που φοίτησαν στο Δημοτικό Σχολείο του Ορφανοτροφείου.
Όλα αυτά τα έργα, κατ’ αναφορά του Ηγούμενου Ρουμελιώτη αναπτύχθηκαν κατά 1880 και μετά. Με εξαιρετικό ενδιαφέρον λοιπόν φίλοι μου ,διαπιστώνουμε το πώς η εκκλησιαστική περιούσια γιγαντώθηκε αλλά και με ποιον τρόπο περιήλθαν στην κατοχή της σημαντικά κομμάτια «φιλέτα» γης, που σήμερα κοστολογούνται σε δισεκατομμύρια ευρω.
Ελάχιστοι επίσης γνωρίζουν το γεγονός ότι μετά την αποχώρηση των Τούρκων από τα ελληνικά εδάφη, η εκκλησία βρέθηκε να κατέχει μεγάλες εκτάσεις, χωρίς ωστόσο να έχει στα χέρια της κάποιους επίσημους τίτλους ιδιοκτησίας . Σύμφωνα μάλιστα με καταγεγραμμένα ιστορικά γεγονότα, το 1795 επί τουρκοκρατίας, η Μιχριζάχ σουλτάνα και ο σύζυγος του Μουσταφά του Γ΄, παραχώρησαν στο Μοναστήρι Ασωμάτων Πετράκη δεκάδες εκτάσεις στα παράλια της Αττικής, στην Αθήνα αλλά και σε όλη την υπόλοιπη Αττική.
Σήμερα στη Βουλιαγμένη, η Μονή Πετράκη διαθέτει 200 στρέμματα, τα οποία βρίσκονται πολύ κοντά στη λίμνη και στο Καβούρι. Τα στρέμματα, που σύμφωνα με ειδικούς, χαρακτηρίζονται φιλέτα ήταν η αφορμή να βρεθεί η Εκκλησία σε αντιδικία με τον Δήμο και η υπόθεση να φτάσει μέχρι τις αίθουσες των δικαστηρίων. Η εκκλησία κατάφερε να δικαιωθεί, επί αρχιεπισκοπίας Χριστόδουλου και τώρα επιθυμεί την αξιοποίησή τους.
Για ποια αξιοποίηση όμως μιλάμε αφού πρόκειται, κυρίως, για εκατοντάδες στρέμματα δασικών εκτάσεων, που με βάσει τον νόμο δεν μπορούν να αξιοποιηθούν; Αξίζει να αναφέρουμε σ΄ αυτό το σημείο πως σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η εκκλησία σκέφτεται σοβαρά το ενδεχόμενο όλες αυτές τις εκτάσεις να τις παραχωρήσει σε επιχειρηματίες (βάζοντας στα ταμεία της εκατομμύρια ευρω) οι οποίοι με τη σειρά τους θα τις αξιοποιήσουν δημιουργώντας υπερπολυτελή bungalow.